Deel 1: The Ultimate Human Race

Wat er vooraf ging aan het daadwerkelijke avontuur heb ik in het vorige verslag enigszins getracht samen te vatten. De Two Oceans was al een enorme gave ervaring en de weg daarnaartoe is me destijds niet zwaar gevallen, dus met een “beetje” extra training zou ik ook de Comrades tot een goed einde moeten kunnen brengen. Vat dit zeker niet op als arrogant, een makkie of iets van die strekking, ik heb in de voorbereiding ook weleens mijn twijfels gehad en vraagtekens gezet bij de vraag waarom. Nou gewoon omdat het me een avontuur leek dat je je leven lang bijblijft.
Het plezier dat ik beleef aan hardlopen is de drijfveer geweest om steeds weer op pad te gaan en op wat voor manier dan ook aan mijn trainingskilometers te komen. Dat is aardig gelukt. De Comrades is een race die in 1921 voor de eerste keer plaatsvond en daarmee de oudste ultramarathon met het sterkste deelnemersveld ter wereld. Met uitzondering van de Tweede wereldoorlog heeft deze ultramarathon ieder jaar plaatsgevonden. Wil je hier meer over weten, kijk dan op de website of Wikipedia. En dan is het zover, alle verblijven geboekt, koffers gepakt, wedstrijd kleding en schoenen gaan in de handbagage mee, want stel je toch voor dat die niet uit op de bagageband liggen na een lange reis. Via Parijs en Johannesburg zijn wij circa 22 uur (van deur tot deur) later in ons eerste verblijf in Durban. Dat verblijf, Cameron House ligt op slechts een paar kilometer van het strand en de eigenaresse Alex is uitermate vriendelijk en behulpzaam. Op donderdagochtend 7 juni lopen Ans en ik in de ochtend het terrein van het Durban Exhibition Centre op om aan te sluiten in de rij wachtende deelnemers om de racebescheiden in ontvangst te nemen. Voordeel voor de internationale deelnemers is de aparte balie en bijbehorende (kortere) wachtrij. Het is al druk, maar er wordt toch “tijd” voor je genomen en de doorstroming is desondanks prima. Alles in bezit en gecontroleerd, hiermee is het laatste hobbeltje om van start te mogen dan ook genomen.De expo is mega en er wordt op alle manieren aan de deelnemers, maar ook aan de aanhang gedacht. Voor de internationale deelnemers is er een aparte stand waar wat gegeten (koekjes) en gedronken kan worden, je tevens een flesje Energade sportdrank in ontvangst mag nemen en anderen kunt ontmoeten. Er is tevens een stand voor de novices (eerste deelname), waar je ook weer getrakteerd wordt op koffie, thee, koekjes en een flesje sportdrank. Er is tevens de mogelijkheid op de foto te gaan. Ik zal jullie verder niet vervelen met alles dat betrekking heeft op de expo, maar ik wil wel vermelden dat het een organisatie is die goed in elkaar steekt. Dat zal ook op andere vlakken de komende dagen trouwens nog duidelijker worden.
Op zaterdagochtend komt Jeffrey met zijn echtgenote in Durban aan en maken we met z’n vieren nog een rondje over de expo. Ans en ik hebben nog kunnen regelen dat het grootste deel van onze (reis)bagage in Durban achter kon blijven, dus moest die nog even weggebracht worden. Joan’s B&B, waarvan eigenaar Colin een prima gastheer is. Ook de auto hebben wij daar achtergelaten en rijden vervolgens met 1 auto naar Pietermaritzburg voor de overnachting en start van de race aldaar.
Racevoer bestond uit pizza en een paar uur slaap voor de start. Kleding hoefde niet uitgezocht te worden, slechts gepakt (handbagage weten jullie nog?).
Dit jaar is het wat de organisatie de downrun noemt, daar kom ik nog op terug. Om tijdig en “uitgerust” aan de start te komen was het prima om daar te overnachten met een starttijd van 5:30 uur. De dames droppen ons bij de start, waar je overigens nog best snel en gemakkelijk bij in de buurt kunt komen en rijden vervolgens door om ergens langs het parcours een plek te vinden.  Om deel te nemen aan de Comrades is kwalificatie noodzakelijk. De door mij opgegeven tijd, gelopen tijdens de Leiden marathon, was goed voor indeling in startvak D. Jeffrey had hier een andere wedstrijd voor gebruikt en had F op zijn startnummer staan. Aangezien finishen binnen de tijdslimiet van 12 uur mijn belangrijkste doel was, besloot ik in “zijn” vak aan te sluiten en in ieder geval samen van start te gaan.
De sfeer in de startvakken is wat mij betreft vergelijkbaar met de Two Oceans, mensen zingen en wordt gepraat over de race, de voorbereiding, de big five die ons te wachten staan en men wenst elkaar veel plezier toe. GE-WEL-DIG! Tijd is van ondergeschikt belang, de finish gezond halen binnen de limiet en genieten, dat zijn de dingen waar het om gaat. De lage temperatuur (truien, jacks, zelfs handschoenen en mutsen worden gedragen) wordt aangenamer door de sfeer en mensenmassa.
Voorafgaand aan de start wordt het Zuid-Afrikaanse volkslied gezongen en staat het kippenvel op de armen gevolgd door Shosholoza. De haan kraait en om 5:30 uur mag de massa in beweging komen én niet geheel onbelangrijk, druk ik op start aangezien hier uitsluitend met bruto tijd gerekend wordt. Het startvak dat je toegewezen wordt is hier dus wel van belang. Er zijn bijna 10 minuten voorbij op het moment dat wij de mat over gaan.
Het is op dit tijdstip nog behoorlijk donker, maar veel meer dan maximaal een meter vooruit zie je toch niets anders dan lopers, lopers en nog eens lopers. Wij lopen samen op, het is vooral voor Jeffrey slalommen om in zijn ritme te komen terwijl ik mijn best doe om niet te snel te gaan in het eerste deel van de race. Iets waar ik vaker last van heb is ook nu het geval, ik moet regelmatig plassen en het zal net voor de derde of vierde pauze als er circa 10 km afgelegd is, dat ik Jeffrey laat gaan.
De organisatie voorziet iedere 2 km in verzorgingsposten die ruim voorzien zijn en nooit mis gegrepen wordt. Ik hou het tempo laag, wandel als het moet vanwege iets te vals plat en sluit regelmatig aan bij groepjes die met een busdriver (pacer) lopen. Dit is de beste manier om jezelf niet veel te vroeg op te blazen. Ik loop alleen, maar ben dat echter nooit en ik vermaak me uitstekend. Dan loop je weer een stuk met de één en dan weer met een ander, waarbij voornamelijk over deze dag en over de weg ernaar toe, gesproken wordt.
Zoals ik eerder al schreef en dat vast nog wel vaker zal doen, tempo is onbelangrijk, gezond en genietend finishen binnen de tijdslimiet is dat wel! Onderweg hou ik de busdrivers een beetje in de gaten, zolang ik die van 12 uur niet in de buurt heb, lees ruim achter me weet te houden, moet het gaan lukken.
Door die busdrivers in de gaten te houden zorg ik er tevens voor niet in gevaar te komen waar het de 6 cut-offs betreft. Ben je niet binnen de gestelde tijdslimiet zo’n cut-off voorbij dan is het einde wedstrijd en mag je letterlijk in de bus stappen op weg naar de finish.
Het extra shirt met lange mouwen dat ik in verband met de kou aan heb getrokken gaat pas na de halve marathon afstand uit. Op dat moment is het een aangename 16-18 graden. Nog een paar kilometers te gaan tot mijn persoonlijke verzorgingspost. Op 26 km staat Ans met bevoorrading, maar veel heb ik niet nodig al gaat er voor de zekerheid wel wat in mijn racevest en krijg ik magnesium olie op de benen gesmeerd.

Marcel was kort voor mij langs Ans gekomen en het moet rond 27-28 km zijn geweest dat ik hem tegenkwam en wij voorlopig blij elkaar bleven lopen. De tijd vliegt voorbij als wij van post tot post lopen, niet echt bezig zijn met de pace en afstand maar gewoon genieten van hetgeen je tijdens deze race voorgeschoteld krijgt. De hoogteschillen hebben tot gevolg dat er ook gewandeld wordt als het moet. De Zuid-Afrikanen hanteren het principe walk up and run down of walk if you have to and run when you can. Het is zo’n zonde van de energie om een poging te doen koste wat kost hardlopend boven te komen terwijl wandelen niet heel veel langzamer is.
De cut-off tijden halen we ruimschoots dus geen reden voor paniek of versnellingen. De marathonafstand komt in beeld en kort daarna natuurlijk het punt dat je halverwege de race zit. Na 5 uur en 34 minuten zit de helft erop. Heel bijzonder om dan niet te denken, WTF…we zijn pás halverwege, in plaats daarvan ga je gewoon door. Mijn lijf voelt echt supergoed aan, ik heb nergens last van, geniet met volle teugen, krijg zelfs de opmerking van Marcel dat ik behoorlijk veel praat, wat volgens mij best meeviel :-)
Door de goede verzorging onderweg, waar ik iedere keer zowel sportdrank als water, her en der een zout koekje, dan weer wat chocolade pak, heb ik nog geen behoefte aan energiegel gehad en blijven ook de Clifbars ongebruikt in mijn zak. Het racevest of een rugzak is in principe niet nodig, ik had het vest aan om daar de gels, bars én GoPro inclusief extra batterijen in mee te nemen.
Onderweg kom je langs de wall of honour en is er Arthur’s seat waar iedere loper zijn respect betuigt door hier heel even stil te staan en de plaquette aan te raken.

De Comrades marathon kent een up en downrun, dit jaar betrof het de downrun die wellicht door velen onderschat wordt. Ik maakte me totaal geen illusies en had al van ervaringsdeskundigen begrepen dat het geen kattenpis is, het is niet slechts de afstand die een uitdaging vormt aan deze race, het zijn de hoogteverschillen, het klimmen én dalen. Dat dit de downrun betrof was overigens nog steeds niet goed te merken, er werd meer geklommen dan gedaald en die stijgingen waren behoorlijk pittig waar het dalen nog best te doen was.
En dan ben ik al een kleine 7 uur onderweg voor er eindelijk wat meer daling in het parcours komt. Circa 52-53 km op weg en het lukt nog op een redelijk tempo naar beneden te lopen, best lekker maar ook zwaar voor de bovenbenen.

In het volgende deel meer over het 2e deel, de finish én....bewegende beelden.